Сурагчид унадаг дугуйн эргэлтээс цахилгаан энерги гарган авах бүтээл зохиож, шагнал хүртжээ


Г. Тэгшсүрэн | YOLO.MN
2023-11-23

Өсвөр насны хүүхдүүдийг шинжлэх ухаанд сонирхолтой болгох чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг "Гэртээ туршъя" ТББ-аас жил бүр 5-12 дугаар ангийн сурагчдын дунд шинжлэх ухааны бүтээлийн уралдаан зарладаг.

Анхны бүтээлийн уралдааныг физик, химийн төрөлд Нобелийн шагналтай Мари Кюри-гийн нэрэмжилт болгон зохиосон. Харин энэ жилийн уралдааныг хими болон энх тайвны чиглэлээр 2 удаа Нобелийн шагнал хүртсэн АНУ-ын иргэн Лиус Полингийн нэрэмжит болгон энэ сард зохион явуулав. Уг арга хэмжээнд 21 аймгийн 500 гаруй сурагчид өөр өөрсдийн бүтээлээр оролцож, тэргүүн болон дэд байр эзэлжээ.

Уралдаанд нийт 195 баг оролцсон бөгөөд Хөвсгөл, Дорноговь, Хэнтий аймаг, Увс зэрэг аймаг, сумдаас бүтээл ирсэн нь онцлог байлаа.  Уралдаанд оролцсон бүтээлүүдийг шалгаруулахдаа:

  • Байгалийн шинжлэх ухааны салбарын туршилт, судалгаа, бүтээл мөн эсэх
  • Шинэлэг, энгийн, сонирхолтой, санааг тусгасан эсэх
  • Оролцогч/ сурагч бүтээл хийхдээ олж авсан, мэдлэг ур чадвараа хэрхэн сайжруулсан байдал
  •  

Сониуч зан, олон янзын оролдлого, хичээл зүтгэлээр бүтээгдсэн эсэх зэрэг үзүүлэлтээр дүгнэсэн.

Шагналт байранд:

5-р анги:

  • Тэргүүн байр: Оном сургуулийн сурагч Б.Оюун, "Амьтны толгой" бүтээл
  • Дэд байр: 53-р сургуулийн сурагч Э.Очирсүлд, "Салхин сэнс" бүтээл

6-р анги:

  • Тэргүүн байр: Oyut STEM center төвийн сурагч Г.Баясгалан, "Хаягдал цаасыг дахин боловсруулах" бүтээл
  • Дэд байр: Монтэроза сургуулийн сурагч О.Хас-Очир, "Хар нүх" бүтээл
  • Гутгаар байр: Монгол Од сургуулийн сурагч У.Гүнж, "Булчингийн үйл ажиллагаа" бүтээл

7-р анги:

  • Тэргүүн байр: Монгол Од сургуулийн сурагч А.Амирлан, "Цахилгаан" бүтээл
  • Дэд байр: Хөвсгөл аймаг Эрдмийн далай сургуулийн сурагч Б.Түвшинхангай, "Galaxy wave" бүтээл
  • Гутгаар байр: 93-р сургуулийн сурагч Б.Биндэрьяа, "Нарны аймгийн загвар" бүтээл

8-р анги:

  • Тэргүүн байр: 109-р сургуулийн сурагч Б.Баяр-эрдэнэ, "ReECO" бүтээл
  • Дэд байр: 11-р сургуулийн сурагч Т.Гүнбилэг, "Robot" бүтээл
  • Гутгаар байр: МУБИС-ийн харьяа ЕБС-ийн сурагч Н.Даваажаргал, "Хаягдал тосыг ашиглан гарын саван хийх" бүтээл

9-р анги:

  • Тэргүүн байр: Шинэ үе сургуулийн сурагч С.Ялгуун, "Сэлбэ голын усны чанарыг биологийн аргаар үнэлэх бүтээл"
  • Дэд байр: Шинэ эрин ОУ-ын сургуулийн сурагч Эгшиглэн, "Теломерийн нөлөө" бүтээл
  • Дорноговь аймгийн Сайншанд сумын 2-р сургуулийн сурагч М.Энхдөлгөөн, "Өртөө" бүтээл

10-р анги:

  • Тэргүүн байр: Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын 2-р сургуулийн сурагч Д.Солонго, "Шимт ундаа" бүтээл
  • Дэд байр: Хэнтий аймгийн БЭРХ ЕБС-ийн сурагч М.Оюун-эрдэнэ, "Эко цаасан түлш гарган авах" бүтээл
  • Гутгаар байр: Шинэ эрин сургуулийн сурагч Н.Нараа,"Унадаг дугуйн эргэлтээс цахилгаан энергийг гаргахуй" бүтээл

11-р анги:

  • Тэргүүн байр: Монгол тэмүүлэл сургуулийн сурагч М.Болормаа, "Цардуул болон целлюлозоор хийсэн биопластик" бүтээл
  • Дэд байр: Гёте сургуулийн сурагч М.Номинзул, "Flower calendar" бүтээл
  • Гутгаар байр: Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын 2-р сургуулийн сурагч Б.Тэмүүлэн “D’eco” хавтан бүтээл

12-р анги:

  • Тэргүүн байр: Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын 4-р сургуулийн сурагч Б.Нарансолонго, "Ухаалаг хатаагч" бүтээл
  • Дэд байр: Сэлэнгэ аймгийн Бугант ЕБС-ийн сурагч Б.Эрдэнэбаяр, "Эко түлш" бүтээл
  • Гутгаар байр: Глобал иннова ОУДС-ийн сурагч М.Энэрэлмаа, "Arduino монгол" бүтээл

Жил бүр Шинжлэх ухааны бүтээлийн уралдааныг Байгалийн шинжлэх ухаанд жинтэй хувь нэмэр оруулсан Нобелийн шагналтны нэрэмжит болгон зохион байгуулдаг. Ирэх жил буюу 2024 оны Шинжлэх ухааны бүтээлийн уралдааныг Герман улсын алдарт эрдэмтэн Макс Планк (Max Planck)-ын нэрэмжит болгон зохион байгуулахаар зохион байгуулагчид шийдвэрлэжээ.

Макс Пласк онолын физикч бөгөөд 1918 онд Квантыг онолын талаар хийсэн бүтээлээр Физикийн салбарт Нобелийн шагнал хүртсэн.

#мэдээ